Пустуючыя жылыя дамы на сяле: як стаць уласнікам нерухомай маёмасці за адну базавую?

Прэзідэнт Рэспублікі Беларусь Аляксандр Лукашэнка 24 сакавіка 2021 г. падпісаў Указ № 116 «Аб адчужэнні жылых дамоў у сельскай мясцовасці і ўдасканальванні работы з пустуючымі дамамі», які накіраваны на далейшае ўдасканальванне ўцягнення ў абарот невыкарыстоўваемых жылых дамоў і зямельных участкаў, а таксама на спрашчэнне парадку набыцця грамадзянамі жылых дамоў у сельскай мясцовасці. Ён уступіў у сілу 27 верасня 2021 года.

Як даведацца, дзе размешчаны пустуючыя дамы?

Для набыцця пустуючага жылога дома ў вёсцы трэба звярнуцца ў мясцовы выканаўчы камітэт таго раёна або горада, у якім жадаючы хацеў бы набыць нерухомую маёмасць. Знайсці аб'ект для пакупкі можна таксама і на сайтах мясцовых райвыканкамаў, дзе прадстаўлены звесткі аб безгаспадарным і старым жыллі, выстаўленым на продаж праз аўкцыён і без яго, а таксама зямельных участках, якія прапануюцца новым землекарыстальнікам з умовай зносу або фінансавання зносу пустога жылога дома.

Трэба адзначыць, што Указам № 116 таксама прадугледжваецца фарміраванне з 1 студзеня 2023 г. дзяржаўнага інфармацыйнага рэсурсу «Адзіны рэестр пустуючых дамоў», доступ да якога будзе забяспечаны ўсім жадаючым на бязвыплатнай аснове.

Як купіць пустуючы жылы дом?

Продаж пустуючых жылых дамоў магчымы на аўкцыёне, без яго правядзення, а таксама ў фармаце электронных таргоў.

Пачатковы кошт продажу на аўкцыёне і пры яго адсутнасці ставіцца па рыначным кошце, які вызначыць арганізацыя па дзяржаўнай рэгістрацыі.

Калі аўкцыён не здзейсніўся, праходзяць паўторныя таргі з паступовым зніжэннем кошту: спачатку на 50%, затым кошт змяншаецца на 80%, і гэтак далей – аж да 1 базавай велічыні (сёння БВ складае 32 руб.). 

Акрамя таго, аблвыканкамы маюць права вызначаць населеныя пункты, на тэрыторыі якіх з улікам інтарэсаў дзяржавы і мясцовай спецыфікі эканомікі рэгіёну пустыя жылыя дамы можна прадаваць без аўкцыёнаў за 1 БВ або ў фармаце таргоў з пачатковым коштам у 1 БВ. 

Важна! Продаж пустуючага жылля без аўкцыёну забаронена ў Мінску і абласных цэнтрах. У асобных выпадках гэта правіла можа распаўсюджвацца і на іншыя населеныя пункты.

Пры продажы пустуючага жылога дома пакупніку можа давацца растэрміноўка аплаты на тэрмін да трох гадоў роўнымі далямі без індэксацыі выплат. Пакупнік можа мець права выканаць абавязацельства па аплаце набытага пустуючага жылога дома датэрмінова.

Акрамя таго, у рамках Указа № 116 мясцовыя органы могуць даць грамадзяніну зямельны ўчастак з размешчаным на ім пустуючым жылым домам, які падлягае зносу. Пры гэтым новаму ўладальніку прыйдзецца або самастойна прымаць дом, або фінансаваць знос старога жылля, або займацца яго рэканструкцыяй і капітальным рамонтам.

Прывесці жыллё ў парадак трэба на працягу года з моманту яго набыцця. Калі чалавек не ўкладзецца ў тэрмін, то пры наяўнасці ўважлівых прычын і пацвярджаючых дакументаў яго могуць падоўжыць. У адваротным выпадку работы па зносе правядуць за кошт бюджэту, а новага землекарыстальніка абавяжуць кампенсаваць выдаткі, аж да рашэння пытання ў судовым парадку.

Да слова, купіць пустуючы жылы дом могуць не толькі беларусы, але і замежныя грамадзяне (у тым ліку расіяне), а таксама асобы без грамадзянства. Не абмежаваны ў гэтым і індывідуальныя прадпрымальнікі, юрыдычныя асобы.